DE ENKELPROTHESE
inleiding
Het aantal enkelprotheses dat geplaatst wordt is relatief klein ten opzichte van heup en knieprothese.
Toch is het een mooie techniek die mits een correcte technische uitvoering na een grondige diagnose vorming,functioneel zeer goede resultaten oplevert.
DE ANATOMIE
Het enkelgewricht bestaat uit drie beenderen : het onderste deel van de tibia (scheenbeen),de fibula(kuitbeen) en de talus (sprongbeen).
De talus beweegt voornamelijk in één richting,het maakt het mogelijk om de voet op en neer te bewegen .
Ligamenten of gewrichtbanden bevinden zich aan de binnen en de buitenzijde van het enkelgewricht,zij zorgen voor stabiliteit van het gewricht.
Aan de achterzijde bevindt zich de zeer krachtige achillespees die het mogelijk maakt om te stappen en te springen.
Op alle beenderen ligt een dikke laag kraakbeen,dit zorgt ervoor dat de botstukken zacht ten opzicht van elkaar kunnen bewegen .
DE DOELSTELLING VAN DE INGREEP
Bij een evoluerende slijtage van de enkel onstaat er meer en meer pijn en zien we dat de beweeglijkheid van het enkelgewricht af neemt.
Er kan ook een krakend geluid ontstaan op het moment dat de afgesleten bot stukken over elkaar wrijven.
Hierdoor zal ook meer en meer zwelling in en rond het enkelgewricht ontstaan,op termijn wordt dit zelfs een permanent aanwezige zwelling.
Scherpe randjes bot groeien uit aan de randen van het gewricht,deze zijn soms zelfs voelbaar,en kunnen ook pijn veroorzaken.
DE VOORBEREIDING
De plaatsing van een enkelprothese is een wel overwogen beslissing,zowel door u als door uw orthopedisch chirurg.
U wordt de morgen van de ingreep opgenomen in het ziekenhuis,u moet op dat moment nuchter zijn (géén eten of drinken die morgen !).
U brengt zeker de RX opnames en scans mee bij de opname.
U voorziet ook een paar krukken.
DE CHIRURGISCHE PROCEDURE
De enkel prothese zelf bestaat uit drie componenten:
De tibia component komt op de onderzijde van het scheenbeen,de talus component komt op de bovenzijde van de talus of sprongbeen.De derde component is de polyethyleen of het plastic gedeelte dat tussen de beide bovengenoemde componenten geplaatst wordt.
De prothese kan op twee manieren geplaatst worden : ofwel gecementeerd,hierbij wordt de prothese vastgekleefd met botcement op het bot,ofwel cementloos.Bij het cementloos plaatsen van de prothese zal uw eigen bot in de poreuze structuur van de prothese ingroeien en zo vastgroeien.
Voor de ingreep zelf kan u kiezen tussen een spinale anesthesie,hierbij zijn de beide benen verdoofd,of een algemene narcose.
Er wordt een insnede gemaakt aan de voorzijde van de enkel,hierbij worden de zenuwen,bloedvaten en pezen voorzichtig opzij gelegd zodat de chirurg uw gewrichtskapsel te zien krijgt.
Vervolgens worden de botuitgroeisels verwijderd net als alle losliggende botstukjes in het gewricht.
Een kleine hoeveelheid bot wordt weggenomen van onderbeen en sprongbeen zodat de prothese perfect past op de beide beenderen.
Er worden proef prothese componenten geplaatst en er wordt gecontroleerd of ze perfect aanpassen en of het gewricht mooi soepel beweegt.
Indien dat effectief zo is worden de definitieve prothese componenten geplaatst.
Er wordt grondig gespoeld ,het kapsel en de huid worden gesloten .
Er wordt een verband en een onderbeengips aangelegd.
COMPLICATIES
Net als bij iedere andere ingreep kunnen ook bij het plaatsen van een enkelprothese complicaties ontstaan.
Infectie.
Bij het vervangen van een gewricht door een prothese is een infectie een zeer ernstige complicatie.
De kans op een infectie is bij een enkelprothese zelfs hoger dan bij het plaatsen van een heup of knieprothese.(twee tot vier procent!)
Sommige infecties ontstaan zeer snel,soms al bij uw hospitalisatie faze,anderen ontstaan pas na maanden of jaren !
Het is ook belangrijk dat u preventief antibiotica inneemt bij ingrepen aan de mond of bij chirurgische ingrepen aan de darm of de blaas .
Loslating.
Iedere prothese die geplaatst wordt zal vroeg of laat loslaten,er zijn grote verbeteringen op dat vlak al gerealiseerd en de overlevingsduur van de protheses wordt steeds langer,maar ooit komt iedere prothese los !
Het risico op loskomen is hoger bij jonge en zeer actieve patiënten die een zeer hoge belasting op de prothese leggen en bij obese patiënten.
Indien de prothese los komt zal ze meer en meer pijn beginnen veroorzaken en zal een heringreep zich opdringen,ofwel wordt een nieuwe prothese geplaatst of de enkel wordt vastgezet.
NA DE INGREEP
Na de ingreep is er een onderbeengips aangelegd en ligt uw been op een kussen om een hoogstand van het been te garanderen.
Er kan een klein pastic buisje uit de wonde komen om overtollig bloed te verwijderen.
De hechtingen worden na ongeveer twee weken verwijderd,een regelmatige wondcontrole is in het begin te voorzien !
De spuitjes in de buik worden gedurende zes weken gegegeven,dit ter preventie van trombose in de aders !
DE REVALIDATIE
Het gebruik van krukken gedurende twee maanden is aangewezen,in het begin is er een onderbeengips aan die dan zal vervangen worden door een brace.
Het steunen op het geopereerde been zal progressief opgevoerd worden en eens de brace is aangepast zal ook gestart worden met de fysiotherapie.
Na een paar weken wordt ook een controle rx genomen om te zien of de implantaten niet van hun correcte plaats zijn verschoven.
De fysiotherapie zal ervoor zorgen dat de beweeglijkheid van uw enkel toeneemt en dat u een normale functie van uw enkel gewricht herwint
In het begin van de revalidatie is het zeker aangewezen om de voet vaak in hoogstand te leggen en regelmatig gedurende 15 minuten ijs te leggen.
Eens de beweeglijkheid van het gewricht beter is zal ook gestart worden met krachtoefeningen voor het enkelgewricht om een normaal looppatroon te verkrijgen.
Een jaarlijkse controle met een controle RX is zeer belangrijk voor een correcte follow-up van uw enkelprothese