Naarmate de leeftijd vordert zien we dat het kraakbeen dat normaal soepel en elastisch is, stilaan brozer wordt. Er treden barsten op in het gladde oppervlak en er beginnen stukjes kraakbeen los te komen.
Wanneer dit proces eenmaal is gestart zien we dat er een vicieuze cirkel ontstaat: het eens zeer gladde oppervlak wordt ruwer en wrijft nog meer in op het contactoppervlak. Het heupgewricht wordt minder soepel doordat twee ruwe oppervlakken tegen elkaar schuren.
Er komen stukjes kraakbeen los en die zweven rond in het gewricht, wat blokkades kan veroorzaken. Door de irritatie komt er vocht in het gewricht. Dit kan ook een ontstekingsreactie in het kapsel veroorzaken. Het kapsel wordt dan vaak dikker en stijver, wat de beweeglijkheid van de heup niet ten goede komt.
Het lichaam probeert de druk op het aangetaste gewricht laag te houden en we zien de vorming van botuitsteeksels aan de randen van het gewricht. Die scherpe randen kunnen ook pijn veroorzaken.
Er treedt op langere termijn ook een aantasting van de spieren op. Deze worden zwakker en kunnen een verkorting of contractuur vertonen. Hierdoor treedt vaak manken op en kan de pijn uitstralen van de binnenzijde van de dij naar de knie toe.
De symptomen van een slijtage van het heupgewricht beginnen meestal met pijn, voornamelijk bij het steunen op het aangetaste been. Opvallend is dat het fietsen vaak vlotter verloopt dan stappen.
Na enige tijd begint de patiënt te manken, dit is een manier van het lichaam om de krachten en het gewicht op de aangetaste heup te verminderen. De patiënt zal uiteindelijk naar een kruk of wandelstok grijpen om de verplaatsingen te maken.
Naarmate de aandoening verder vordert is er ook een progressieve vermindering van de beweeglijkheid van de heup.
Het wordt moeilijker om schoenen en kousen op een normale manier aan en uit te doen. Allerlei hulpmiddeltjes worden dan uitgeprobeerd om dit euvel op te lossen.
Uiteindelijk wordt de pijn zo erg dat deze niet alleen aanwezig is tijdens het stappen maar ook 's nachts optreedt bij het draaien in bed tijdens de slaap.