de polscyste
inleiding
Soms ontstaat er in de polsregio een kleine opzetting, met vocht gevuld, een polscyste genoemd.
De behandeling hiervan kan zéér uiteenlopend zijn, een kleine cyste die niet pijnlijk is en geen functionele hinder veroorzaakt, mag gerust blijven zitten en hoeft niet echt behandeld te worden.
Soms echter worden de cystes wel zeer hinderlijk, doordat ze te groot worden of doordat ze een druk uitoefenen op de omliggende zenuw of bloedvat structuren. Dan dient wel een behandeling ingesteld te worden.
Anatomie
Het gewrichtskapsel van de hand c.q. pols is een zakvormige structuur die gevuld is met een kleine hoeveelheid gewrichtsvocht. Deze visceuze vloeistof vergemakkelijkt de bewegingen van het polsgewricht.
De cystes die in de pols kunnen ontstaan zijn voornamelijk aan de bovenzijde of dorsale zijde van de pols te vinden (65 procent ongeveer). Daar liggen ze meestal centraal op het polsgewricht, ze zijn echter niet altijd te zien en worden soms pas opgemerkt bij het uitvoeren van onderzoeken wegens blijvende pijn in de pols met een onbekende oorzaak.
De cystes die aan de onderzijde van de pols te vinden zijn bevinden zich voornamelijk aan de duim zijde van de pols, deze zijn meer gevoelig om druk uit te oefenen op de omgevende structuren.
lees hier meer over de anatomie van de hand en het polsgewricht
oorzaken
In de meeste gevallen is een directe oorzaak voor het ontstaan van een polscyste onduidelijk, soms is er een trauma van de pols in de voorgeschiedenis (fractuur, ernstige kneuzing).
Bepaalde mensen zijn gevoeliger om cyste te ontwikkelen, een onderliggende oorzaak zou dan kunnen gelegen zijn in een structurele afwijking van de cellen die het kapsel vormen. Het lijkt dan op het uitstulpen van een binnenband van een fiets op de plaats waar er een verzwakking is opgetreden.
Vervolgens gaat het gewrichtsvocht, een dikke visceuze vloeistof, via deze verzwakking uitvloeien en een collectie vormen, de cyste. Een soort ventielsysteem zorgt er vaak voor dat de vloeistof naar de cyste vloeit maar niet meer terugkeert naar het gewricht. Op deze manier kan de cyste groter worden en meer hinder veroorzaken.
symptomen
Een dorsale cyste, zijnde aan de handrug zijde, manifesteert zich als een zichtbare en/of voelbare massa die soms relatief acuut kan ontstaan.
Initieel kan er pijn ontstaan na of tijdens bepaalde bewegingen, op dat ogenblik is de cyste vaak nog niet zichtbaar.
Opvallend is dat de cyste in volume kan variëren, ze wordt soms groter na langdurige inspanningen en neemt af in volume na een rustperiode.
Een volaire polscyste, dit is aan de onderzijde van de pols, kan soms een dusdanige druk ontwikkelen op de onderliggende zenuw of bloedvat dat er daardoor symptomen ontstaan (tintelingen in de vingers, …)
De symptomen die er zijn worden meestal niet erger met verloop van tijd en deze cystes worden ook niet kwaadaardig!
diagnosestelling
In de meeste gevallen zal een grondige anamnese en een klinisch onderzoek van de pols volstaan om een correcte diagnose te stellen, veelvuldige onderzoeken zijn niet echt nodig.
In sommige gevallen is het echter wel nodig van een echografie of eventueel een NMR onderzoek van de pols uit te voeren om de diagnose te kunnen stellen, het betreft dan de kleine, occulte cystes die niet voelbaar en zichtbaar zijn.
De behandeling
Welke behandeling voor u het meest aangewezen is zal afhangen van de grootte van de cyste, de functionele hinder en uw medische voorgeschiedenis.
De niet operatieve behandeling
Soms kan het puncteren (leegzuigen) van de cyste en het inspuiten van een ontstekingsremmend product met nadien het aanbrengen van een licht gipsje voldoende effect geven en de cyste laten verdwijnen.
Meestal zien we de cyste evenwel na een tijdje opnieuw verschijnen.
Vroeger werden de cystes soms manueel (met een muntstuk) kapot gedrukt, meestal waren ze daar opnieuw terug na een tijdje en vaak nog groter dan voordien.
De operatieve behandeling
Op een bepaald moment wordt de cyste zo groot dat ze functionele hinder begint te geven en er ook significante pijn ontstaat. Ook is het mogelijk dat er een compressie van de zenuw optreedt die erg hinderlijk wordt, op dat moment is het aangewezen om de cyste chirurgisch te gaan verwijderen.
Deze ingreep gebeurt via daghospitalisatie en meestal onder een locoregionale of plaatselijke verdoving waarbij enkel de te opereren arm wordt verdoofd.
Bij deze ingreep wordt een kleine insnede gemaakt over de cyste (1).
De cyste wordt vervolgens vrijgemaakt en volledig verwijderd (2).
Het is belangrijk om ze volledig te verwijderen, samen met het steeltje dat naar en in het onderliggende kapsel loopt.
Een klein deel van het kapsel wordt mee verwijderd. De huid wordt gesloten (3).
 |
 |
 |
Een onderarmgipsje wordt aangelegd. Een draagdoek is aangewezen, locaal ijs op de gips is aangewezen.Tevens is het aan te raden veel met de vingers te bewegen.
De nabehandeling
Er wordt initieel een open gipsverband aangelegd dat na een tweetal dagen wordt vervangen door een synthetisch, licht, gesloten gips die één week wordt gedragen.
Het is aangewezen om direct frequent met de vingers te bewegen en ze zo soepel mogelijk te maken.
Na één week wordt het gips verwijderd en zal gestart worden met de kine behandeling om zo snel mogelijk uw gewrichten zo soepel mogelijk te maken en normaal te functioneren.
Mogelijke complicaties
Zoals bij elke andere chirurgische ingreep kunnen ook bij het verwijderen van een polscyste complicaties optreden, ondanks het feit dat er vele voorzorgsmaatregels getroffen worden.
- Na het verwijderen van de cyste kan er toch een recidief optreden, een nieuwe verzwakking va het kapsel kan optreden en een nieuwe cyste vormen.
- Er is een zeer beperkt risico op het optreden van een infectie. Indien u merkt dat het verband onder de gips doorbloed is (of hetgips zelf wordt vochtig) is het belangrijk om u arts te contacteren.
- Er kunnen door de ligging van de cyste op de vergroeiingen die opgetreden zijn letsels optreden van de omliggende zenuwen of bloedvaten, de kans hierop is echter zeer klein.