De schouderprothese
Inleiding
Het plaatsen van een schouderprothese is niet zo frequent qua ingreep als het plaatsen van een heup of een knieprothese.
Toch kan deze ingreep nu vlot worden uitgevoerd indien de indicatie daartoe zich stelt.
Het is mijn bedoeling om iets dieper in te gaan op de verschillende oorzaken die kunnen leiden tot het plaatsen van een schouderprothese, de ingreep zelf en alle factoren die met de ingreep gepaard gaan.
lees hier meer over de anatomie van de schouder
Redenen om een schouderprothese te plaatsen
- Artrose
- Reuma
- Fracturen
- Onherstelbare rotator cuff scheuren
Artrose
Artrose (afbeelding links) is het uiteindelijke resultaat van een langdurige slijtage van het gewricht. De kraakbeenlaag die initieel elastisch en stevig is, wordt met het verlopen van de jaren brozer en breekbaarder.
Er treedt een langzaam afbrokkelen en inscheuren van het kraakbeen op, hierdoor wordt de gladde oppervlakte nu veel ruwer.
Vaak is er een onderliggende factor mee verantwoordelijk: vroegere breuken rond het gewricht of het frequent ontwrichten van de schouder kunnen medeverantwoordelijk zijn voor de abnormale afbraak van kraakbeen.
artrose van de schouder
Reuma
Rheumatoide artritis geeft zeer frequent aanleiding tot een versnelde kraakbeenafbraak in de schouders, dit kan zelfs al op jonge leeftijd aanleiding geven tot zeer uitgesproken destructie van het gewricht met een zeer slechte schouderfunctie tot gevolg.
Fracturen
Bepaalde types van breuken van de schouder kunnen aanleiding geven tot bijkomende letsels aan de kleine bloedvaatjes van de kop van de bovenarm.
Doordat de bloedvoorziening naar de kop dusdanig verstoord is, gaat het onderliggende bot langzaam kapot en de kop vervormt en is niet langer mooi bolvormig.
Het kraakbeen dat er bovenop ligt komt los en het ganse gewricht ondergaat een destructie.
Bij bepaalde breuken is het zo voorspelbaar dat deze osteonecrose zal optreden dat het eigenlijk aangewezen is om direct een schouderprothese te plaatsen en niet te proberen de botstukken terug tegen elkaar vast te zetten.
Onherstelbare rotator cuff scheuren
Wanneer de rotator cuff ofwel versleten is of zodanig gescheurd dat een herstel onmogelijk wordt en dat ernstige gevolgen geeft voor de functie van de schouder kan geopteerd worden voor een omgekeerde schouderprothese.
De ingreep
Er zijn twee soorten schouderprothese die in mijn dienst gebruikt worden, de klassieke schouderprothese en de omgekeerde schouderprothese, elk met zijn specifieke indicatie en doelgroep.
Klassieke schouderprothese
Hoe de plaatsing van de klassieke schouderprothese verloopt, kunt u bekijken in onderstaande diavoorstelling.
klik op |
|
om de slideshow te starten |
Omgekeerde schouderprothese
In bepaalde gevallen blijkt dat de schouderprothese niet goed werkt: de patiënt is wel pijnvrij doch de arm kan niet goed actief bewogen worden. De oefeningen bij de kinesist gaan wel vlot, de arm kan goed bewogen worden door de kinesist doch de patiënt zelf kan de arm weinig tot niet opheffen.
Uit deze gevallen hebben we geleerd dat indien de pezen van de schouder door de val of slijtage zodanig aangetast zijn dat ze heel moeilijk of niet te herstellen zijn, de geplaatste schouderprothese niet goed zal functioneren omdat de motor (de spier) van de schouder uitgevallen is.
In deze gevallen is het beter om een omgekeerde prothese te plaatsen, deze functioneert niet op de rotator cuff pezen maar wel op de overliggende grote Musculus Deltoideus.
Postoperatieve RX foto van delta schouderprothese
Deze prothese biedt dus een zeer gunstig alternatief voor mensen waarbij de rotator cuff ofwel versleten is of zodanig gescheurd dat een herstel onmogelijk wordt.
Resurfacing schouderprothese
In bepaalde gevallen is er een slijtage opgetreden van de kop van de bovenarm. Via de nieuwe technieken is het nu ook mogelijk, net zoals bij heup- en knieprotheses, om via een minimale resectie van bot/kraakbeen toch een prothese van de schouder te plaatsen.
De kop van de schouder blijft behouden, er wordt enkel een dunne metaallaag als bedekking geplaatst, ter vervanging van het aangetaste kraakbeen.
 |
 |
 |
 |
Correcte oriëntatie van |
Het beschadigde kraakbeenoppervlak |
De humerus kop is |
Plaatsen v.d. cementloze, resurfacing humeruskop prothese. |
Nabehandeling
Een snelle en intensieve passieve mobilisatie van de schouder.
Na drie tot vier weken mag gestart worden met actieve oefentherapie.
Postoperatieve RX foto